Różański - Kurzyślad polny – Anagallis arvensis L. w świetle nowych badań.

[DajanaG]

Kurzyślad polny – Anagallis arvensis L. w świetle nowych badań.

Kurzyślad polny Anagallis arvensis Linne oraz kurzyślad błękitny – Anagallis coerulea Nathh = Anagallis foemina Miller, z rodziny pierwiosnkowatych – Primulaceae, krótko opisałem w 2009 r.: https://rozanski.li/?p=603; wpis ten został nawet wzbogacony w cenny komentarz Pana Romana M.

Oba gatunki (czasem Anagallis foemina Miller jest uważany za podgatunek Anagallis arvensis L.: ssp. foemina (Miller) Schinz et Thellung) mają podobne zastosowanie lecznicze.  Już w pracach prof. R. Hegnauera znajdziemy składniki kurzyśladu i wzmianki o przeciwwirusowym działaniu surowca. Prof. Hegnauer (1990 r.) wymienił saponiny – anagallozydy A, B, C, deglukoanagallozyd A i B, które mają charakter glikozydów. Sapogeninami są: octan anagalligeniny A, octan priverogeniny (anagallozyd C), anagalligenina B. Cukrami w glikozydach są glukoza, arabinoza lub ksyloza. Te właśnie saponiny odpowiadają za właściwości przeciwwirusowe kurzyśladu. Spośród związków polifenolowych (flawonoidy, antocyjany) stwierdzono obecność malwidyny, kwercytryny i luteoliny. W zielu zawarty jest glikozyd fenolowy pochodny kwasu gentyzynowego. Jest również informacja o znalezieniu w Anagallis arvensis L. pochodzącego z Taiwanu – kukurbitacyny.

Obecnie wiemy, że kurzyślad europejski również zawiera kukurbitacynę E, B, D, I, L i R, obok anagalozydów (anagallozydów). Składniki te niszczą wirusy, hamują ich powielanie, działają przy tym bakteriobójczo, pierwotniakobójczo i fungistatycznie. Kurzyślad działa hamująco na HSV-1, Poliovirus-2 (2,5-10 ug/ml) oraz na Herpes-simlex-Keratitis /K. Hiller, M. Melzig 2010 r./. W 1978 r. badania Yamada Y,Hagiwara K, Iguchi K, Suzuki S, Hsu HY z 1978 r. dowiodły występowanie w kurzyśladu arvenin, czyli saponin zaliczonych do kukurbitacyn. Istnieją liczne wyniki badań świadczące o leczniczych właściwościach kukurbitacyn: przeciwnowotworowych, hepatoprotekcyjnych (przeciwko zwłóknieniu), przeciwpasożytniczych i przeciwwirusowych, np. najnowsze badania Judit Bartalisa i Fathi T. Halaweis z 2011 r. /In vitro and QSAR studies of cucurbitacins on HepG2 and HSC-T6 liver cell lines; Bioorganic & Medicinal Chemistry Volume 19, Issue 8, 15 April 2011, Pages 2757-2766/, czy Matsuda H, Nakashima S, Abdel-Halim OB, Morikawa T, Yoshikawa M: Cucurbitane-type triterpenes with anti-proliferative effects on U937 cells from an egyptian natural medicine, Bryonia cretica: structures of new triterpene glycosides, bryoniaosides A and B; Chemical & Pharmaceutical Bulletin [2010, 58(5):747-51]. W zielu zawarte są również kwas kawowy, ferulowy, p-kumarowy, synapinowy i garbniki.

Pamiętajmy, że łatwo dostępnym źródłem tych związków jest także kolczurka – Echinocystis, patrz: https://rozanski.li/?p=946

W dawnej medycynie napar z ziela kurzyśladu (Herba Anagallidis) był stosowany w leczeniu chorób wątroby, nerek, chorób reumatycznych i nieżytów układu oddechowego. Działa żółciopędnie, moczopędnie, ochronnie na miąższ wątroby, wykrztuśnie, przeciwpasożytniczo, antynowotworowo, przeciwcukrzycowo. Okłady z naparu na oczy polecam przy infekcjach wirusowych i grzybowych.