Różański - Pieprz metystynowy Kava-Kava–Piper methysticum G. Forst. w przedwojennych lekach: antigonorrhoicum, antiphlogisticum urologicum et urodesinficiens.

[DajanaG]

Pieprz metystynowy Kava-Kava–Piper methysticum G. Forst. w przedwojennych lekach: antigonorrhoicum, antiphlogisticum urologicum et urodesinficiens.

Analizując składy przedwojennych leków często sięgam do niemieckojęzycznego Gehes Codex z 1937 r., który jest dziełem imponującym, bo liczącym 1787 stron i zawierającym zwięzłą charakterystykę preparatów leczniczych, wraz z podaniem producenta i dawkowania.

Obecnie pieprz metystynowy – Piper methysticum G. Forster, znany bardziej pod nazwą Kava-Kava jest kojarzony z rośliną przydatną w leczeniu chorób układu nerwowego. Tymczasem przed wojną miał zastosowanie w terapii chorób układu moczowo-płciowego. Kava-Kava należy do rodziny pieprzowatych – Piperaceae. Uprawiany jest w Nowej Gwinei, na Hawajach, w Polinezji. Jest krzewem dorastającym do 3 m wys. Surowcem jest kłącze – Rhizoma Piperis methystici, zawierające ok. 40% skrobi, 20% włókna, 12% wody, ok. 3% cukrów, 3,6% białek, 3,2% soli mineralnych i od 3 do 20% kawalaktonów. Aktywność zależy od poziomu kawalaktonów. Surowiec dostępny w handlu zagranicznym (w Polsce nie jest dopuszczony) często nie jest standaryzowany na zawartość kavalaktonów, przez co wykazuje różną aktywność farmakologiczną, niekiedy tak słabą, że pacjenci i lekarze wątpią w jej efektywność. Jeśli oczekujemy od Piper methysticum działania leczniczego trzeba zastosować surowiec naprawdę wysokiej jakości.

Składniki Kava-Kava:

1. Kavapirony, w tym kavaina 1-2%, dihydrokavaina (marindinina 0,6-1%, metystycyna 1,2-2%) dihydrometystycyna 0,5-0,8%; jangonina, desmetoksyjangonina.

2. Flawonoidy, w tym chalkony i flawanony, flavokavina A, B, C.

3. Olejek eteryczny, żywice.

4. Alkaloidy (pipermetystyna).

5. Ketony (cinnamalaketony).

Działanie fitofarmakologiczne: rozkurczowe, rozluźniające na mięśnie gładkie i szkieletowe, przeciwlękowe, przeciwdrgawkowe, uspokajające na ośrodkowy układ nerwowy, przeciwnerwicowe. Frakcje olejkowo-żywiczne i kawalaktonowe z Piper methysticum wzmagają diurezę, rozkurczają drogi moczowe, hamują rozwój bakterii, pierwotniaków i grzybów, w tym Candida i Aspergillus.

Wskazania: stany lękowe i nerwicowe, spastyczności mięśni szkieletowych, stany skurczowe mięśni gładkich, bezsenność, umysłowe i fizyczne zmęczenie; stany zapalne i zakażenia układu moczowego i płciowego; infekcje grzybicze układu pokarmowego, nieżyty układu oddechowego o przebiegu ostrym i przewlekłym, drgawki. Preparaty z Piper methysticum ułatwiają wprowadzenie pacjentów w hipnozę i do medytacji. Wcierane i podawane doustnie ułatwiają relaksację mięśni i przeprowadzenie masaży leczniczych przy silnej spastyczności. Kawalaktony potęgują działanie glistnika – Chelidonium, żmijowca – Echium,  kokoryczy – Corydalis i podobnych alkaloidowych roślin (efekt przeciwbólowy i przeciwkaszlowy, sedatywny).

Przeciwwskazania: ciąża, laktacja, depresja endogenna. Podczas kuracji nie prowadzić pojazdów mechanicznych i nie obsługiwać maszyn niebezpiecznych.

Objawy nadużywania: ataksja, depresja, osłabienie procesów umysłowych, żółte zabarwienie skóry, wypryski, brak apetytu, biegunka.

Interakcje. Alkohol i eter nasila działanie kava-kava. Barbiturany, benzodiazepiny, wodzian chloralu, bromki, uretan potęgują działanie kawalaktonów na oun i odwrotnie.

Przykładowe preparaty przedwojenne z Kava-Kava:

1. Gonocin (Temmler-Werke, Vereinigte Chem. Fabriken, Berlin-Johannisthal) – tabletki zawierające ekstrakt z Kava-Kava, ekstrakt z Pichi-Pichi, liść mącznicy lekarskiej, salol i gruczołki chmielu (lupulina): 3 razy dziennie po 1-2 tabl. przy infekcjach układu moczowego i płciowego, w tym przy rzeżączce (antigonorrhoicum).

2. Gonocavan-Kapseln (Dr. Hugo Remmler A.-G., Berlin): olejek sandałowy, balsam kopaiwowy (Balsamum Copaivae), ekstrakt żywicowy z Kava-Kava, salicylan fenylu (salol) – w zakażeniach układu moczowo-płciowego, w tym jako antigonorrhoicum (przeciwko rzeżączce).

3. Gonion – kapsułki (F. Trenka, Chem.-Pharm Fabrik, Wien): żywica Kava-Kava 0,02 g, ekstrakt z połonicznika 0,05 g, ekstrakt z liści mącznicy 0,05, salicylan fenylu (salol) 0,1 g: 2-4 kapsułki 2 razy dziennie jako środek odkażający nerki, pęcherz moczowy i przeciwko rzeżączce.

4. Gonophen-Tabletten Behamed (Apotheke zum weißen Schwan, Berlin): żywica Kava-Kava 0,06 g, ekstrakt Pichi-Pichi, ekstrakt z połonicznika w równych częściach, tabl. 300 mg: 3 razy dziennie po 2 tabl.; przy zapaleniu i zakażeniu układu moczowo-płciowego i rzeżączce.

5. Gonoktein (Vunome Mg. ph. Melko Vucenovic, Praha-Vrsovice) – kaspułki: wyciąg z liścia mącznicy, zmielony korzeń rzewienia, sproszkowana centuria i bobrek trójlistkowy, żywica Kava-Kava, olejek jałowcowy, azotan bizmutu (bismuth. subnitr.) – przy rzeżączce i in. infekcjach układu moczowo-płciowego.

6. Gonoform-Tabletten (Dr Hugo Remmler A.-G., Berlin): hexamethylenotetraminum (czyli urotropina), salicylan fenylu, żywica Kava-Kava – jako antigonorrhoicum.