Różański -Yerba Santa /Eriodictyon californicum (Hooker et Arnott) Torrey/ jako źródło witaminy P.

[DajanaG]

Yerba Santa /Eriodictyon californicum (Hooker et Arnott) Torrey/ jako źródło witaminy P.

Yerba Santa to Eriodictyon californicum (Hooker et Arnott) Torrey pochodząca z Ameryki Środkowej, Południowej i Północnej. Należy do rodziny Hydrophyllaceae (czerpatkowate = facellowate).Surowcem jest ziele lub liść – Herba et Folium Eriodyctyonis. Z ziela lub samych liści przygotowywane są: napar, nalewka, ekstrakt, syrop.

Ziele/liść Yerba Santa zawiera od 3 do 6% eriodykcjoniny (eriodictyionine), czyli homoeriodykcjolu (homoeriodictyol), od 0,23-0,6% eriodykcjolu (5,7,4’3’tetrahydroksyflawanon), pinocembrynę, 3’methyl-4’isobutyryleriodictyol, sakurenetynę, chrysoeriol, chryzynę, cirsimaritin (cyrsymarytynę); kwas eriodykcjonowy (eriodictyonic acid), żywice, garbniki, gumy, cukrowce, kwas octowy, kwas mrówkowy, olejek eteryczny (0,1%). W żywicy stwierdzono obecność triakontanu, pentatriakontanu, kwasu cerotowego (kwas woskowy; cerotic acid), chryzoeriodykcjolu, ksantoeriodykcjolu, eriodonolu.

Eriodykcjol to flawanon (flawonoid), który należy do związków określanych jako witamina P (obok rutyny, kwercetyny, kwercytryny).

Działanie: wykrztuśne, rozkurczowe, napotne, przeciwgorączkowe, wzmacniające, przeciwastmatyczne, przeciwwysiękowe, wzmacniające i uszczelniające naczynia krwionośne. W dawnej farmacji do neutralizowania gorzkiego smaku leków. Zewnętrznie do okładów: przeciwreumatyczne, leczące obrzęk, stłuczenia i sińce.

Dawka sproszkowanego surowca: 1 g 2-3 razy dziennie. Rozdrobnione liście lub ziele można parzyć – Infusum Eriodictyonis: 1-2 g na szklankę wrzącej wody, pić 2 razy dziennie; w przeziębieniu, gorączce, grypie, uporczywym kaszlu – częściej, ale mniejsze dawki, najlepiej co 2-3 godziny.

Nalewka – Tinctura Eriodictyonis 1:5 na alkoholu 50-65%: 5-10 ml 2-3 razy dziennie. Nalewkę można zmieszać z miodem lub syropem glukozowo-fruktozowym albo z sacharozy w stosunku 1:1 lub 1:2 uzyskując dobry syrop wzmacniający i przeciwkaszlowy (1 łyżka 3-4 razy dziennie). Także z odwaru (1 łyżka na szklankę wody), gotowanego przez kilka minut można otrzymać syrop po dodaniu miodu lub syropu cukrowego. W medycynie ludowej surowiec był gotowany dłużej (nawet ok. 30 minut).

Wskazania: jako źródło witaminy P, nieżyty układu oddechowego, choroby zakaźne, przeziębienie, choroba wieńcowa, nadciśnienie, zaburzenia krążenia ocznego i obwodowego, zakrzepowe zapalenie żył, miażdżyca, zawroty głowy, stany zapalne naczyniówki i siatkówki, cukrzyca, trądzik różowaty, stany zapalne nerek, zapalenie dziąseł, paradontoza, alergia (jako środek przeciwwysiękowy i antyhistaminowy), żylaki, retinopatie, plamice naczyniowe (kruchość naczyń krwionośnych).

Wskazania dawne: gruźlica, grypa, przeziębienie, astma, reumatyzm, gorączka, kaszel, zapalenie oskrzeli.