Kurkuma

[Mariusz]

Kurkuma – ostryż – Curcuma

Kłącze ostryżu (kurkumy) – Rhizoma Curcumae pozyskiwane jest z dwóch gatunków: ostryżu barwierskiego – Curcuma longa L. i ostryżu jawajskiego – Curcuma xantorrhiza Roxb., z rodziny imbirowatych Zingiberaceae.
Kurkuma jest popularną przyprawą, w Polsce mało jednak rozpowszechnioną, rzadko dodawaną z osobna, najczęściej występująca w mieszankach przyprawowych. Surowiec zawiera kurkuminoidy – ok. 2% (w wśród nich kurkumina, monodemetoksykurkumina, didemetoksykurkumina), kwas ferulowy i olejek eteryczny 3-5% (bisabolen, gwajan, zingiberen, ksantorizal, kurkumen, turmeron).
Kurkumina – curcumin jest to dimer kwasu ferulowego o żółtej barwie i dużej aktywności biologicznej. Kurkumina przenika z jelit do krwi w 65% po podaniu doustnym. Jest wydalana z ustroju w połączeniu z kwasem glukuronowym.
Kurkumina wykazuje silne działanie żółciopędne i żółciotwórcze, rozkurczowe i przeciwzapalnie. Wyciągi z kurkumy przywracają prawidłową kurczliwość pęcherzyka żółciowego, pobudzają wydzielanie śliny, soku żołądkowego, jelitowego i trzustkowego. Wydatnie poprawiają proces trawienia i wchłaniania składników pokarmowych. Ułatwia rozpuszczenie i usunięcie złogów żółciowych z układu żółciowego. Składniki terpenowe i ferulowe kurkumy odkażają drogi żółciowe. Liczne badania udowodniły również właściwości przeciwbakteryjne, hepatoprotekcyjne (ochraniające miąższ wątroby), przeciwmiażdżycowe, antywirusowe i antynowotworowe. Kurkumina zmniejsza ryzyko wystąpienia raka skóry i jelit. Hamuje syntezę prostaglandyn i jest inhibitorem lipooksygenazy. Stanowi naturalny czynnik hipolipolidyczny. Powstrzymuje rozwój następujących mikroorganizmów (bakterie i grzyby): Corynebacterium diphtheriae, beta-hemolytic streptococci, Microoccus pyogenous var aureus, Staphylococcus aureus, Mycobacterium tuberculosis, Vibrio cholerae, Salmonella typhi, Clostridium perfringens (w stężeniu 0,05%), Klebsiella aerogenes, Sclerotium solfsii, Fusarium moniliforme, Helminthosporium sacchari, Physalospora tucumanesis, Aspergillus niger.    Curcuminum i inne kurkuminoidy hamują wzrost bakterii i grzybów S. aureus, S. paratyphi, Trichophyton gypseum i Mycobacterium tuberculosis, w koncentracji 1 do 20,000.
Preparaty kurkumowe są stosowane w leczeniu niewydolności wątroby, kamicy żółciowej, wirusowego zapalenia wątroby, stanów zapalnych i zatruć wątroby, żółtaczki i zaburzeń wydzielania soków trawiennych. Dawki przetworów z kurkuminy są następujące: odwar – Decoctum Rhiz. Curcumae 25:500 – w ciągu dnia wypić całą porcję; sproszkowane kłącze – Pulvis Rhiz. Curcumae – 3 razy dz. po 1 g; nalewka na alkoholu przynajmniej 70% – Tinctura Curcumae 1:5 – doustnie 5 ml 3 razy dziennie po rozmieszaniu z wodą. Polskim preparatem kurkumowym jest Solaren – płyn, który można zażywać doustnie w dawce 3-5 ml w 100 ml wody, nawet kilka razy dziennie przy zaburzeniach czynności wątroby, zaburzeniach trawienia, biegunkach i kamicy żółciowej. Ponadto polecam Solaren w leczeniu przewlekłych chorób skóry, układu żółciowego, moczowego i przy zaburzeniach przemiany materii (otyłość, samozatrucia metaboliczne, cukrzyca).