Karczoch

[Mariusz]

Karczoch w praktycznej fitoterapii.

Ziele (liść) karczocha – Herba (Folium) Cynarae jest pozyskiwane z gatunku Cynara scolymus L. (Cynara Cardunculus, var. sativa Moris)z rodziny złożonych – Compositae = Asteraceae.

Karczoch jest znaną rośliną, głównie pod względem walorów spożywczych (smakowych), która jednak od niedawna przeżywa swój renesans także w fitoterapii.

Surowiec zawiera cynarynę, czyli kwas 1,5-dikawoilochinowy (ok. 0,03%), kwasy fenolowe ok. 1,5-2% (kawow, chlorogenowy, chinowy), inne kwasy organiczne (jabłkowy – 0,8%, fumarowy, bursztynowy), flawonoidy (7-O-glukozyd luteoliny = cynarozyd, 7-O-rutynozyd luteoliny = scolimozyd), laktony seskwiterpenowe gwajanowe (cynaropikryna, grosheimina), triterpeny (taraksasterol), fitosterole (beta-sitosterol), garbniki. Łącznie wszystkie składniki karczocha wywierają silny wpływ żółciopędny, żółciotwórczy i hepatoprotekcyjny.

Preparaty zawierające frakcję cynarynową regularnie zażywane obniżają stężenie lipidów, cholesterolu i cukru we krwi oraz pobudzają procesy regeneracji hepatocytów.

Flawonoidy i kwasy fenolowe oraz cynaryna mają właściwości odtruwające i antyoksydacyjne. Pobudzają wydzielanie soków trawiennych trzustki i jelita cienkiego, przez co poprawiają trawienie i wchłanianie składników pokarmowych. Regulują również perystaltykę przewodu pokarmowego, zapobiegają zaparciom i bolesnym skurczom pęcherzyka żółciowego oraz bańki wątrobowo-trzustkowej. Silny wpływ przeciwzapalny wyciągów z karczocha nie ogranicza się tylko do układu pokarmowego, ale również do skóry i układu moczowego. Długotrwałe zażywanie cynaryny zapobiega zmianom miażdżycowym i chroni miąższ wątroby przed uszkodzeniami toksycznymi.

Cynaryna wykazuje duży synergizm z sylimaryną oraz fitosterolami, zwłaszcza w zakresie wpływu hepatoprotekcyjnego, hipocholesterolemicznego, hipolipidemicznego, hipoglikemicznego i przeciwzapalnego.

Dwuletnie badania prowadzone w OBR LNB Poland (Różański H. 2005-2007) na zwierzętach (drób, trzoda chlewna) dowiodły, że wyciągi z karczocha w połączeniu z sylimaryną i fitosterolami efektywnie zapobiegają stłuszczeniu i marskości wątroby, nerek i serca oraz podnoszą odporność organizmu na infekcje (wpływ immunostymulujący).

Preparaty oparte na wyciągach z karczochu można stosować w leczeniu przewlekłych chorób wątroby i pęcherzyka żółciowego (stany zapalne, zatrucia, kamica żółciowa, niedostateczne wydzielanie żółci, infekcje wirusowe i bakteryjne), w profilaktyce miażdżycy, wspomagająco w cukrzycy i otyłości, ponadto w przebiegu chorób skórnych, zatruć, zaburzeń trawienia